Dietetyk Beata Segeth

Dieta zupowa – na czym polega? Zalety, wady i wpływ na organizm

13.06.2022

Dieta zupowa kojarząca się wielu osobom z popularną dietą kapuścianą to kolejna z „modnych” w obecnym czasie diet na szybką redukcję. Z całą pewnością dostarcza sporej dawki witamin i składników mineralnych, a to za sprawą spożywania zup na bazie wielu różnorodnych warzyw. Czy ta niskokaloryczna dieta jest zdrowa? Jakie są wady i zalety diety zupowej? Czy dieta zupowa jest skuteczną dietą odchudzającą?

Dieta zupowa – na czym polega?

Dieta zupowa to sposób odżywiania polegający, jak sama nazwa wskazuje, na spożywaniu zup. W zależności od rodzaju diety zupowej, w codziennym jadłospisie zupy spożywa się na wszystkie posiłki w ciągu dnia lub zastępuje się nimi 1-2 posiłki. W restrykcyjnej diecie zupowej wyklucza się całkowicie spożywanie posiłków w formie stałej.

Głównym założeniem diety zupowej jest redukcja masy ciała, stąd często nazywana jest odchudzającą dietą zupową. Pozostałe korzyści, jakie ma przynieść stosowanie diety zupowej to oczyszczenie organizmu z toksyn oraz wsparcie pracy przewodu pokarmowego. 

Podstawowe zasady, czyli jak zacząć dietę zupową?

  • Zupy powinny być lekkie i niskokaloryczne. Najlepiej, aby były to wersje jarskie, przygotowywane ze świeżych, różnorodnych warzyw.
  • Lista zakupów dla diety zupowej składa się głównie z warzyw nieskrobiowych np. pomidory, papryka, cukinia.
  • Do przygotowywania zup nie należy wykorzystywać nasion roślin strączkowych (fasola, soczewica), mięsa, zasmażek, nabiału, dodatków w postaci pestek, nasion i orzechów. 
  • Nie ma konieczności liczenia kalorii. Zupy należy jeść do syta, uważnie słuchając sygnałów głodu i sytości. 
  • Zupy w diecie zupowej powinny być doprawiane ziołowymi i korzennymi przyprawami (natka pietruszki, lubczyk, pieprz, imbir, gałka muszkatołowa). Należy unikać gotowych mieszanek przyprawowych w postaci kostek rosołowych, bulionów, vegety. 
  • Zupy krem nie są zalecane w jadłospisie diety zupowej, bowiem są dużo szybciej trawione w naszym organizmie, co może przełożyć się na szybsze uczucie głodu. 
  • Zupa zjedzona na śniadanie czy obiad powinna być bardziej treściwa, z kolei na kolację lekkostrawna.

Kolejnym etapem po przeprowadzeniu diety zupowej powinno być przejście na dietę z deficytem kalorycznym, tak by szybko nie powrócić do wagi sprzed diety. 

Dieta zupowa – dla kogo?

Dieta zupowa przeznaczona jest dla osób zdrowych. 

Spożywanie płynnych lub półpłynnych posiłków rekomendowane jest u osób z zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego, przy trudnościach z gryzieniem i przełykaniem pokarmu. Jednak dietę zupową stosuje się wówczas w celu odpowiedniego odżywienia pacjenta, a nie w celu redukcji masy ciała. 

Przeciwwskazaniem do stosowania diety zupowej jest ciąża, okres laktacji, ale również wiek. Nie jest bowiem zalecana dzieciom, młodzieży i osobom starszym. 

Jakie są rodzaje diety zupowej?

Istnieje wiele różnych odmian diet zupowych. W najbardziej rygorystycznych zupy powinny opierać się tylko na warzywach. W nieco łagodniejszych, bardziej urozmaiconych formach diety zupowej, mogą być one przygotowywane na chudych mięsach, z dodatkiem jogurtu czy węglowodanów np. ryżu zwłaszcza brązowego, makaronu czy kaszy. Niektóre diety zupowe dopuszczają na pierwsze śniadanie spożycie odtłuszczonego jogurtu czy świeżych owoców (które także mogą być spożywane w formie przekąski).

Wyróżnia się ponadto takie diety zupowe jak: dieta fasolowa, bulionowa czy kapuściana (Kwaśniewskiego). Poszczególne diety różnią się między sobą zasadami, poszczególnymi etapami, jak również czasem trwania.

Jak długo można stosować dietę zupową?

Dietę zupową stosuje się zazwyczaj 7 dni, choć zdarzają się krótsze jej wersje np. 3-dniowa dieta zupowa. 

Opieranie swojego jadłospisu wyłącznie na zupach może w dłuższej perspektywie nie być korzystne dla naszego zdrowia i samopoczucia. Z kolei zastąpienie 1 lub 2 posiłków w ciągu dnia zupami może być zdrowym sposobem odżywiania, stosowanym przez dłuższy czas.

Ważne! Przed przejściem na dietę zupową zalecana jest konsultacja z lekarzem lub dietetykiem.

Zalety i wady diety zupowej

Dieta zupowa jak wiele diet niskokalorycznych ma swoje wady i zalety. Odpowiednio przeprowadzona, oparta na spożywaniu pełnowartościowych zup może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Niemniej jednak zbyt restrykcyjnie przeprowadzona dieta zupowa, mało urozmaicona może zaszkodzić naszemu zdrowiu i samopoczuciu. Czy stosując dietę zupową można schudnąć? Jakie są zalety i wady diety zupowej?

Zalety diety zupowej:

  • Duża różnorodność spożywanych warzyw, a tym samym spora dawka cennych witamin i składników mineralnych.
  • Oszczędność czasu - nie trzeba poświęcać godzin na stanie w kuchni, gdyż za jednym razem można ugotować większą ilość.

Wady diety zupowej:

  • Ryzyko niedoborów pokarmowych (niedobory białka i tłuszczu) oraz złego samopoczucia w postaci bólu głowy, zmęczenia, braku energii.
  • Spożywanie zbyt niskiej ilości kalorii może prowadzić do spowolnienia metabolizmu.
  • Przejście na dłuższy czas na dietę płynną ogranicza możliwości gryzienia i przeżuwania.
  • Redukcja masy ciała wynika najczęściej z ubytku wody oraz treści jelitowej, a nie tkanki tłuszczowej.
  • Przejście do „normalnego” sposobu odżywiania po zakończeniu diety zupowej może w krótkim czasie spowodować powrót utraconych kilogramów.

Dieta zupowa – przykładowy przepis

Poznaj przykładowy przepis na zdrową zupę jarzynową, którą możesz jeść będąc na diecie zupowej i nie tylko ;)

Przepis na zupę jarzynową:

  • 1 średniej wielkości marchewka, korzeń pietruszki, plaster selera
  • 1 ziemniak
  • kilka różyczek brokułów i kalafiora
  • garść brukselki
  • ząbek czosnku
  • kawałek cebuli
  • łyżeczka oliwy z oliwek
  • przyprawy: pieprz, sól morska, liść laurowy, lubczyk, ziele angielskie, natka pietruszki

Warzywa pokrój w plastry/kostkę. Czosnek i cebulę drobno posiekaj, a następnie zeszklij w garnku na niewielkiej ilości oliwy. Wlej wodę i zagotuj. Do wrzącej wody dodaj pokrojone warzywa i przyprawy. Gotuj na średnim ogniu do miękkości wszystkich składników. Całość dopraw ponownie do smaku i posyp posiekaną natką pietruszki.
*Dodatkowo możesz zabielić zupę dodatkiem 2 łyżek jogurtu naturalnego.

Podsumowując, stosowanie wszelkich niskokalorycznych diet ograniczających spożywanie wielu produktów spożywczych nie jest najlepszym sposobem na długotrwałą redukcję masy ciała. Tego typu diety nie uczą zdrowych nawyków żywieniowych.
Zdrowa dieta = trwała zmiana nawyków żywieniowych.


Bibliografia:

1. Joshi S, Mohan V. Pros & cons of some popular extreme weight-loss diets. Indian J Med Res. 2018 Nov;148(5):642-647

2. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Mojska H., Przygoda B., Wojtasik A., Woźniak A., Wajszczyk B., Cybulska B., Kłosiewicz-Latoszek L., Jasińska-Melon E., Ołtarzewski M., Wierzejska R., Szponar L., Gielecińska I., Pietraś E., Matczuk E., Kłys W., Głowala A., Ziółkowska I., Chwojnowska Z., Kunachowicz H., Cichocka A., Białkowska M., Sajór I., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2020

3. Wolska-Adamczyk A., Biedrzycka K., Porównanie zaleceń żywieniowych z popularnymi dietami oraz skutki ich stosowania, Znaczenie racjonalnego żywienia w edukacji zdrowotnej, WSIiZ, Warszawa 2015

4. Kuroda M, Ninomiya K. Association between soup consumption and obesity: A systematic review with meta-analysis. Physiol Behav. 2020 Oct 15;225:113103

5. Baker B. Weight loss and diet plans. Am J Nurs. 2006 Jun;106(6):52-9; quiz 60

6. https://dietetykanienazarty.pl/b/dieta-kapusciana-efekty-przepis-na-zupe-opinie-jadlospis

Dietetyk Beata Segeth

Dietetyk Beata Segeth

Dietetyk

Beata Segeth

Dietetyk kliniczny, absolwentka studiów wyższych w Częstochowie i Łodzi. Dietetyk z pasji i wykształcenia. Prowadzi własny stacjonarny gabinet dietetyczny jak również współpracuje online.  Pomaga pacjentom z nadmierną masą ciała, chorobami tarczycy oraz zaburzeniami gospodarki węglowodanowej (insulinooporność, cukrzyca). W swoich mediach społecznościowych pokazuje jak budować zdrowe i trwałe nawyki żywieniowe. Pasjonatka dobrego jedzenia i zasady 80/20. Prywatnie uwielbia wszelką aktywność fizyczną.
Można znaleźć ją na:

  • https://www.diet-clinic.pl/
  • https://www.instagram.com/dietetyk_beatasegeth/
  • https://www.facebook.com/dietetykBeataSegeth

Powrót do listy wpisów