Dieta sokowa to jedna z najpopularniejszych diet oczyszczających, która w ostatnim czasie cieszy się dużym zainteresowaniem. Świeżo wyciskane soki na bazie lokalnych owoców z dodatkiem przeciwzapalnych przypraw, zielonoliściastych warzyw czy egzotycznych owoców. Możliwości skomponowania smaków soków jest naprawdę sporo! Czy dieta sokowa to dobry sposób na redukcję nadprogramowych kilogramów? Czy pozytywnie wpłynie na nasze zdrowie i samopoczucie? Jak prawidłowo przygotować się do diety sokowej, by efekty jej stosowania były widoczne?
Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule ;)
Dieta sokowa – na czym polega?
Dieta sokowa to sposób odżywiania opierający się na wypijaniu soków warzywno-owocowych.
Codziennie wypija się od 5 do 6 soków w ilości 500 ml każdy. Najkorzystniej spożywać je o stałych porach,
a w przerwach między posiłkami zaleca się wypijanie wody oraz herbat ziołowych w ilości minimum 1,5 – 2 l. Dzień najlepiej zaczynać wypiciem szklanki wody z cytryną. Można ją wzbogacić o szczyptę przypraw takich jak gałka muszkatołowa, kurkuma, imbir.
Autorzy diet sokowych zapewniają liczne korzyści z ich stosowania. Są to m.in.:
- oczyszczenie organizmu z toksyn
- zwiększenie energii i witalności
- wsparcie pracy narządów
- poprawa samopoczucia
- poprawa stanu skóry, włosów i paznokci
- odkwaszenie organizmu
- redukcja nadmiernych kilogramów.
Przechodząc na dietę sokową zaleca się rezygnację z dodatkowej, intensywnej aktywności fizycznej. Zamiast tego można wybierać jej lżejsze formy takie jak np. spacer czy jogę.
Dieta sokowa przez wielu nazywana jest dietą oczyszczającą czy detoksem sokowym. Należy jednak pamiętać, że nasz organizm (dzięki wątrobie i nerkom) doskonale radzi sobie z eliminacją toksyn oraz szkodliwych produktów przemiany materii. Nie istnieją więc diety cud które będą oczyszczać nasz organizm. Jeśli zadbamy o jakość naszego odżywiania oraz pozostałe aspekty zdrowego stylu życia w tym aktywność fizyczną i unikanie używek, nasz organizm nie będzie potrzebował dodatkowych diet oczyszczających.
Jak długo można stosować dietę sokową?
Dietę sokową można stosować od 1 do 7 dni. Nie należy jej przedłużać. Najczęściej spotykanymi wariantami diety sokowej są diety 3-dniowe i 5-dniowe. Spotykane są także jednodniowe detoksy sokowe, które można przeprowadzać np. raz w tygodniu.
Diety sokowej nie należy powtarzać zbyt często. Rekomenduje się jej przeprowadzanie nie częściej niż raz na kilka miesięcy.
Dieta sokowa – rodzaje
Firmy cateringowe oferują wiele różnych rodzajów diet sokowych. Wśród nich znajdują się m.in. diety sokowe oczyszczające, odchudzające, dla kobiet i mężczyzn. Różnią się czasem trwania, kalorycznością, kompozycją różnych warzyw, owoców i dodatków superfoods.
Wymienia się również diety sokowe, które oprócz głównych posiłków w postaci soków pozwalają na spożycie „stałego posiłku” w formie np. sałatki, surówki, pieczonych warzyw, ryżu, chudej ryby. Wówczas taka dieta może być prowadzona przez dłuższy czas.
Najlepsza dieta sokowa opiera się na sokach przygotowanych metodą cold press (tłoczenia na zimno) za pomocą wyciskarki wolnoobrotowej. Do ich przygotowania nie należy używać cukru ani soli. Można jednak dodawać świeże zioła np. miętę, szałwię, bazylię. Oprócz soków niektórzy autorzy zalecają wypijanie koktajli warzywno-owocowych przygotowanych za pomocą blendera. W porównaniu z sokami ta forma spożycia warzyw i owoców jest bowiem bogatsza w zawartość błonnika pokarmowego.
W jaki sposób przygotować się do stosowania diety sokowej?
Diety sokowej nie należy wprowadzać z dnia na dzień. Aby przyniosła pozytywne efekty i nie stanowiła gwałtownego szoku dla organizmu warto się do niej odpowiednio przygotować.
Jak przygotować się do diety sokowej, by jej przebieg był zdrowy?
Po pierwsze, na kilka dni przed rozpoczęciem diety należy stopniowo ograniczyć spożywanie wysokoprzetworzonej żywności. W znacznym stopniu zmniejsza się spożycie mięsa, cukru w postaci słodyczy i wyrobów cukierniczych, fast foodów, ryb, jaj, nabiału, produktów zbożowych. W ich miejsce wprowadza się głównie warzywa i owoce w postaci sałatek, surówek, w wersji pieczonej czy gotowanej. Wiele diet sokowych zaleca również rezygnację z wypijania kawy i herbaty, często nawet już na kilka dni przed rozpoczęciem detoksu.
Po zakończeniu detoksu sokowego należy stopniowo wprowadzać stałe posiłki do diety zaczynając od lekkostrawnych produktów takich jak: chudy nabiał, ryby, pieczywo.
Czy dieta sokowa jest zdrowa?
Dieta oparta na spożyciu soków jest dietą dość restrykcyjną i niskokaloryczną. Prowadząc taki detoks sokowy przez dłuższy okres czasu możemy odczuwać nieprzyjemne dolegliwości w postaci bólu głowy, zmęczenia, uczucia głodu, braku energii. Dieta sokowa stosowana w dłuższej perspektywie czasu może prowadzić do spowolnienia tempa metabolizmu oraz powstawania niedoborów pokarmowych – niedoboru białka i tłuszczu. Zbyt duże restrykcje żywieniowe będą nasilały apetyt na wysokokaloryczne, słone lub słodkie przekąski, co w konsekwencji może prowadzić szybko do efektu jojo.
Ponadto nadmierne dostarczanie cukrów prostych (zwłaszcza fruktozy) w diecie może prowadzić np. do zaburzeń gospodarki glukozowo-insulinowej lub niealkoholowego stłuszczenia wątroby.
Niewątpliwą zaletą jest jednak fakt, iż stosowanie jej racjonalnie przez krótki okres czasu z pewnością odciąży układ pokarmowy i dostarczy organizmowi wielu cennych składników.
Kto może stosować dietę sokową i kiedy warto na nią przejść?
Sokowy detoks nie jest dobry dla każdego. Na dietę sokową może przejść dorosła osoba, bez żadnych przeciwwskazań zdrowotnych.
Przeciwwskazaniem do jej stosowania jest ciąża i okres karmienia piersią, choroby i zaburzenia gospodarki węglowodanowej np. cukrzyca czy insulinooporność. Dieta sokowa niezalecana jest również dzieciom i młodzieży, osobom starszym, osobom z zaburzeniami odżywiania, anemią, chorobami nerek czy wątroby oraz osobom wykazujących dużą aktywność w ciągu dnia lub wykonującym ciężką pracę fizyczną.
Ważne! Chęć stosowania diety sokowej powinna być skonsultowana z lekarzem.
Jakich efektów można się spodziewać, stosując dietę sokową?
Dieta sokowa jest dietą niskokaloryczną. Przejście na taką dietę z pewnością w pewnym stopniu wpłynie na masę ciała. Czy jest to jednak sposób na skuteczne odchudzanie? Ile kilogramów można schudnąć stosując dietę sokową?
Stosowanie diety sokowej może prowadzić do utraty 2-3 kg po tygodniu jej stosowania, natomiast należy pamiętać, że w znacznym stopniu jest to utrata wody oraz zalegającej treści jelitowej, a przy dużych restrykcjach utrata masy mięśniowej zamiast tkanki tłuszczowej.
Efektem stosowania diety sokowej jest z pewnością odciążenie pracy układu pokarmowego i wsparcie trawienia, zwłaszcza jeśli do tej pory nasza dieta obfitowała w ciężkostrawne i kaloryczne pokarmy.
Podsumowując, dieta sokowa nie będzie najzdrowszym rozwiązaniem w drodze po wymarzoną sylwetkę oraz poprawę zdrowia i samopoczucia. Zdrowa redukcja to zmiana nawyków żywieniowych, dzięki którym jesteśmy w stanie uzyskać, a następnie utrzymać prawidłową masę ciała. Diety sokowej nie można w ten sposób prowadzić, dlatego nie będzie ona idealnym sposobem na odchudzanie, a stosowana nieracjonalnie może przysporzyć więcej zaburzeń niż korzyści. Nie zmienia to jednak faktu, że zgodnie z Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej warzywa i owoce powinny stanowić duży udział w naszej diecie. Ze względu na zawartość wielu składników bioaktywnych, takich jak likopen, witamina C, karotenoidy zaleca się spożywanie minimum 400 g warzyw i owoców dziennie (z czego 75% powinny stanowić warzywa a 25% owoce).
Warto przygotowywać domowe świeżo wyciskane soki warzywno-owocowe, natomiast niech będą one dodatkiem do naszego zdrowego odżywiania, a nie jedynym posiłkiem, na którym bazuje nasza dieta.
Dieta sokowa – przykładowe przepisy
Przechodząc na dietę sokową, można skorzystać z oferty wielu firm cateringowych, które sprzedają gotowe świeżo wyciskane soki warzywno-owocowe. Dietę sokową można również przeprowadzić w domu samodzielnie przygotowując soki. Z pewnością będzie to tańsza opcja. Przygotowując domowe soki warto zadbać o ich różnorodność korzystając z różnych owoców oraz warzyw oraz wzbogacać je o dodatek przypraw, które w pewnym stopniu wpływają na przyspieszenie tempa metabolizmu. Wśród tych przypraw wymienia się: cynamon, imbir, kurkumę, kardamon.
Zobacz przykładowe przepisy na soki w diecie sokowej:
- Sok ananasowy z kurkumą:
2 plastry ananasa, 2 jabłka, 1 pomarańcza, szczypta kurkumy - Sok marchew-burak:
1 średniej wielkości burak, 3 marchewki, 2 jabłka, garść malin - Sok z jarmużem:
2 garście jarmużu, 3 jabłka, sok z 1 cytryny, 1 ogórek szklarniowy, szczypta imbiru
Bibliografia:
1. Gwóźdź E., Gębczyński P., Prozdrowotne właściwości owoców, warzyw i ich przetworów, Postępy Fitoterapii 2015; (16)4: 268-271
2. Doroszko M., Janda K., Jakubczyk K., Właściwości prozdrowotne wybranych owoców krajowych, Kosmos Problemy Nauk Biologicznych, Vol. 67, 2, 415-423, 2018.
3. Obert J, Pearlman M, Obert L, Chapin S. Popular Weight Loss Strategies: a Review of Four Weight Loss Techniques. Curr Gastroenterol Rep. 2017 Nov 9;19(12):61
4. Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D., Dietoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014
5. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Mojska H., Przygoda B., Wojtasik A., Woźniak A., Wajszczyk B., Cybulska B., Kłosiewicz-Latoszek L., Jasińska-Melon E., Ołtarzewski M., Wierzejska R., Szponar L., Gielecińska I., Pietraś E., Matczuk E., Kłys W., Głowala A., Ziółkowska I., Chwojnowska Z., Kunachowicz H., Cichocka A., Białkowska M., Sajór I., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2020
6. Vale J., Dieta sokowa Zdrowe odchudzanie, Studio Astropsychologii, Wydanie I, Białystok 2012
