Jako że w dzisiejszych czasach wygląd sylwetki jest ważnym aspektem w życiu wielu osób, a nadwaga i otyłość występują coraz częściej, bardzo dużą popularnością cieszą się diety odchudzające. Trend jest najbardziej widoczny wśród kobiet, ale również mężczyźni nierzadko chcą zmniejszyć masę ciała, najlepiej w jak najszybszy i najprostszy sposób. Stała zmiana nawyków żywieniowych niestety nie jest prostą sprawą, a długotrwałe i regularne stosowanie określonych restrykcji dietetycznych jest dla większości osób zbyt wymagające. Z tego powodu można znaleźć w sieci mnóstwo diet-cud, obiecujących szybki spadek masy ciała w krótkim czasie. Tego typu dietą odchudzającą jest dieta kopenhaska. Ile można schudnąć stosując tę dietę? Czym tak naprawdę jest dieta kopenhaska i po ilu dniach widać efekty? Czy jest to dobry sposób na odchudzanie? Czy dieta 14-dniowa określana jako kopenhaska będzie łatwa do stosowania? Czym jest tzw. nowa dieta kopenhaska i czy jadłospis w jej przypadku będzie się różnił? Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedź w poniższym artykule.
Zasady diety kopenhaskiej
Wśród odchudzających diet-cud jedną z bardziej popularnych jest dieta kopenhaska. Zasady, na których się opiera są bardzo rygorystyczne, dlatego nie wolno stosować jej dłużej niż dwa tygodnie, a dokładnie 13 dni. Dieta kopenhaska - co to za typ diety? Jest to restrykcyjna dieta odchudzająca dająca spektakularne efekty. Prawdziwa dieta kopenhaska może mieć od 500 do 900 kcal ogółem, można spożyć jedynie 3 posiłki. Zalecane jest wypijanie 2 litrów płynów w ciągu dnia. Obiad powinien być spożyty w godzinach 12-14, a kolacja przed godziną 18. Dieta kopenhaska to przepisy uwzględniające głównie produkty białkowe. Należy ograniczać źródła węglowodanów oraz tłuszczu. W sieci można znaleźć także wzmianki o tzw. nowej diecie kopenhaskiej, w której ograniczenie spożycia energii nie jest aż tak restrykcyjne i ma ona dostarczać około 1200 kcal w postaci pełnowartościowych posiłków.
Dieta kopenhaska — dla kogo? Wskazania do stosowania
Tradycyjna dieta kopenhaska jest dietą odchudzającą dającą, więc jej stosowanie sugeruje się osobom pragnącym osiągnąć zadowalające ich efekty w aspekcie redukcji masy ciała w szybkim czasie. Jak działa dieta kopenhaska? Efekty odchudzania można zobaczyć po 2 tygodniach i może to być duża różnica: od 7 do nawet 20 kilogramów. Jednak biorąc pod uwagę dużą ilość jej wad nie powinna ona być zalecana w celu odchudzania. Lepszym pomysłem będzie zastosowanie zmodyfikowanej diety kopenhaskiej o wyższym spożyciu energii i wolniejszym tempie utraty masy ciała (zaleca się utratę 0,5-1kg/ tydzień), jednak z większą szansą na utrzymanie efektu długotrwałego.
Co jeść a czego unikać na diecie kopenhaskiej?
W przypadku diety kopenhaskiej sugeruje się, że należy spożywać chude mięso (chuda wołowina czy wieprzowina - schab, polędwica, chudy drób - pierś kurczaka czy indyka, mięso bez skóry), jaja, sałatę i czarną kawę z dodatkiem cukru. W innych źródłach można przeczytać, że dopuszczalne jest spożywanie źródeł nabiału takich jak serek wiejski czy jogurt. W ciągu cyklu 13 dni może pojawić się niewielka porcja niektórych owoców, warzyw (pomidor, brokuł, szpinak) czy kilka łyżek oliwy. Oprócz kawy należy pić niegazowaną wodę mineralną oraz zieloną herbatę (około 2 litry dziennie pomiędzy posiłkami). Inne rodzaje jedzenia są zakazane w według zasad, na jakich opiera się dieta kopenhaska. Kanapka z kurczakiem i warzywami zawierająca pieczywo czy tradycyjny obiad zawierający ryż, kaszę czy ziemniaki nie są dozwolone i nie powinny być częścią jadłospisu. Natomiast dieta kopenhaska zmodyfikowana to jadłospis zawierający zamienniki dla niedoborowych posiłków tradycyjnej diety kopenhaskiej, w których dozwolone jest spożycie wszystkich produktów.
Jak długo można stosować dietę kopenhaską?
Sugestia stosowania tradycyjnej diety kopenhaskiej to 13 dni, jednak warto pamiętać, że nawet tak krótki okres czasu może doprowadzić do powstania niedoborów składników odżywczych, jako że jest to dieta bardzo niskokaloryczna i uboga. Dieta w formie zmodyfikowanej (pełnowartościowa) może być stosowana dłużej.
Wady i zalety stosowania diety kopenhaskiej
W przypadku tradycyjnej diety kopenhaskiej wady zdecydowanie przeważają nad zaletami i nie będzie ona miała pozytywnego wpływu na zdrowie.
Wady diety kopenhaskiej:
Warto na pewno wspomnieć o ogromnym ryzyku powstawania niedoborów pokarmowych, jako że dostarczane pożywienie nie będzie pełnowartościowe z powodu licznych ograniczeń oraz małej ilości pokarmów. Pojawią się one zwłaszcza przy stosowaniu diety przez dłuższy czas.
Badania naukowe potwierdzają wystąpienie niedoboru energii czy zbyt małych ilości białka (nawet o aż 40%). Oprócz tego w diecie kopenhaskiej następuje zbyt mała podaż węglowodanów (sugerowana ilość to minimum 130g/ dobę), która może powodować przyspieszony rozkład białek w organizmie (również białek budujących tkanki), utratę sodu oraz odwodnienie. Także w przypadku błonnika pokarmowego ważnego mi.n. dla prawidłowego funkcjonowania jelit ilość dostarczana z dietą kopenhaską będzie bardzo zaniżona: około 5 gramów/ dobę, podczas gdy zalecenia dotyczące prawidłowego żywienia sugerują spożycie błonnika w ilości od 18 do 38 gramów na dobę w celu zachowania zdrowia. W diecie kopenhaskiej występuje zbyt wysokie spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych oraz cholesterolu wpływających negatywnie na układ sercowo-naczyniowy. Wśród składników mineralnych niedoborowych w diecie kopenhaskiej z powodu ograniczeń pożywienia warto wymienić: wapń, żelazo, miedź, magnez czy cynk. Spośród wielu analizowanych diet odchudzających dieta kopenhaska miała najniższą zawartość składników mineralnych. Zawartość witamin podobnie jak minerałów w diecie kopenhaskiej mocno odbiega od wartości zalecanych, a największe ryzyko niedoborów będzie dotyczyć witamin z grupy B, ważnych zwłaszcza dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Z tego powodu podczas jej stosowania mogą wystąpić np. zawroty głowy czy osłabienie. Także w przypadku witamin antyoksydacyjnych - C oraz E dieta kopenhaska będzie niedoborowa. W przypadku zawartości witamin również dieta kopenhaska została oceniona najgorzej - jedynie witaminę A udało się dostarczyć w odpowiednich ilościach. Z wyżej wymienionych powodów dieta kopenhaska nie będzie dobrym pomysłem w przypadku odchudzania i bezpieczniej jest stosować lepiej zbilansowaną terapię odchudzającą, najlepiej w porozumieniu z dietetykiem.
Kolejną wadą w przypadku stosowania diety kopenhaskiej oraz innych tego typu diet bardzo niskokalorycznych będą problemy z utrzymaniem stałej masy ciała po jej zakończeniu: nastąpi efekt jo-jo, jako że dieta kopenhaska jest niedoborowa dla naszego organizmu. Efekt jo-jo będzie skutkował szybkim zwiększeniem masy ciała po zaprzestaniu stosowania diety (a przypomina, że nie powinna ona być stosowana dłużej niż dwa tygodnie). Dieta ta nie uczy pozytywnych zasad diety, nie wprowadza stałych zmian które pomogą zachować prawidłową masę ciała na długi czas.
Oprócz wymienionych wad bardzo możliwym skutkiem zastosowania tak restrykcyjnej diety może być wystąpienie nagłych napadów objadania się po jej zakończeniu lub nawet w trakcie jej trwania, jako że narażamy organizm na chroniczny głód, który nie zostaje zaspokojony.
Zalety diety kopenhaskiej:
Jedyną cechą diety kopenhaskiej, którą można by uznać za zaletę jest szybka utrata masy ciała - dieta kopenhaska oferuje dużą różnicę “przed i po” w przypadku jej stosowania. Jednak przypominam, że efekt ten nie będzie długotrwały, więc klasyfikacja nie jest jednoznaczna. Oprócz tego, zamiast tracić jedynie zbędne kilogramy, następuje także utrata tkanki mięśniowej. Zarówno lekarze jak i dietetycy nie polecają stosowania tej diety.
Dieta kopenhaska — jadłospis
Poniżej możecie zobaczyć, jak może wyglądać przykładowa dieta kopenhaska - jadłospis jakościowy na 1 dzień:
Śniadanie: Kubek kawy z cukrem
Obiad: Jajko sadzone, sałata z łyżką oliwy, herbata zielona (szklanka)
Kolacja: Kurczak pieczony, szpinak gotowany, woda mineralna z dodatkiem soku z cytryny (szklanka)
Bibliografia:
- Kołlajtis-Dołowy, Anna, Marta Jeruszka-Bielak, and Agata Wawrzyniak. "Diety alternatywne, ich stosowanie w wybranych grupach osób oraz źródła informacji." Kosmos 68.2 (2019): 185-200.
- WAWRZYNIAK, AGATA; HAMUŁKA, JADWIGA; KIEŁEK, KATARZYNA. Ocena wartości odżywczej diet odchudzających. Roczniki PZH, 2007, 58.2: 427-435.
- Reguła, Julita. "Charakterystyka i ocena wybranych diet alternatywnych." Forum Zaburzeń Metabolicznych. Vol. 4. No. 3. 2013.
- https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/dlaczego-diety-cud-nie-dzialaja/
- https://dietetykanienazarty.pl/b/dieta-kopenhaska-jadlospis-efekty-i-wady
- Grzelak, Adrianna, and Joanna Suliburska. "Popularne diety a chorzy z nadciśnieniem tętniczym." Forum Zaburzeń Metabolicznych. Vol. 4. No. 3. 2013
- Zahorska-Markiewicz, Barbara. "Kontrowersje wokół diet." Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 1.1 (2005): 9-14
